کلرزنی آب شرب یکی از روش‌های رایج و مؤثر در تصفیه و ضدعفونی آب است که از گذشته تاکنون به‌کار گرفته می‌شود. هدف اصلی کلرزنی، از بین بردن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها در آب است تا آب مصرفی انسان‌ها سالم و بهداشتی باشد. کلر، به عنوان یک ماده اکسیدکننده قوی، به سرعت با عوامل میکروبی واکنش داده و آن‌ها را غیرفعال می‌کند.
اهمیت کلرزنی آب شرب
آب سالم و بهداشتی یکی از نیازهای اساسی انسان است. وجود میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا در آب، می‌تواند منجر به شیوع بیماری‌های عفونی و مسمومیت‌های گسترده شود. کلرزنی به‌عنوان یک روش ساده، ارزان و مؤثر، در سراسر جهان به‌ویژه در سیستم‌های تأمین آب شهری برای حفظ سلامت عمومی به کار می‌رود.
جهت دریافت کاتالوگ دستگاه کلرزن خورشیدی ویونا کلیک کنید.
فرآیند کلرزنی آب
افزودن کلر به آب: کلر به صورت گازی (Cl2) یا ترکیبات کلردار مانند هیپوکلریت سدیم (NaOCl) به آب افزوده می‌شود.
واکنش با میکروارگانیسم‌ها: کلر وارد آب شده و به سرعت با دیواره‌های سلولی باکتری‌ها و ویروس‌ها واکنش می‌دهد، ساختار آن‌ها را تخریب و آن‌ها را غیرفعال می‌کند.
تشکیل محصولات جانبی: در برخی موارد کلر با مواد آلی موجود در آب واکنش داده و ترکیباتی به نام محصولات جانبی کلرزنی مانند تری‌هالومتان‌ها (THMs) تشکیل می‌شود که باید کنترل شوند.
مقدار کلر آزاد: میزان کلر آزاد باقی‌مانده در آب پس از فرآیند ضدعفونی، نشان‌دهنده اثربخشی کلرزنی است.
مزایای کلرزنی آب شرب
ضد عفونی قوی و سریع: کلر قادر است در مدت کوتاهی طیف وسیعی از میکروارگانیسم‌ها را از بین ببرد.
حفظ ماندگاری آب: کلر باقی‌مانده در آب مانع از رشد مجدد میکروب‌ها در مسیر لوله‌کشی می‌شود.
قابل کنترل و اقتصادی: تجهیزات کلرزنی ساده و هزینه‌های پایین‌تری نسبت به برخی روش‌های دیگر دارد.
سهولت استفاده: می‌توان آن را در مقیاس‌های مختلف از خانگی تا صنعتی به کار برد.
معایب و محدودیت‌های کلرزنی
تشکیل محصولات جانبی خطرناک: برخی ترکیبات جانبی کلرزنی ممکن است سرطان‌زا باشند.
اثرگذاری کمتر بر برخی میکروب‌ها: برخی انگل‌ها مانند کریپتوسپوریدیوم به کلر مقاوم‌تر هستند.
بو و طعم نامطبوع: کلر در برخی موارد باعث تغییر بو و طعم آب می‌شود.
نیاز به کنترل دقیق میزان کلر: مقدار کم کلر ممکن است ضدعفونی را ناکافی کند و مقدار زیاد آن سلامت انسان را به خطر بیندازد.
نکات ایمنی در کلرزنی آب
دوز کلر باید بر اساس استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و سازمان‌های محیط زیست تعیین شود.
دستگاه‌ها و مخازن کلرزنی باید به صورت دوره‌ای بازبینی و نگهداری شوند.
اپراتورها باید از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنند.
کلر باید در محل‌های تهویه‌دار و دور از منابع گرما ذخیره شود.
باید آزمایش‌های مکرر کیفیت آب انجام شود تا از میزان کلر آزاد و محصولات جانبی اطمینان حاصل گردد.
کلرزنی آب شرب، روشی کارآمد، مقرون‌به‌صرفه و گسترده برای ضدعفونی و حفظ سلامت آب است. با این وجود، به دلیل معایب و احتمال تشکیل محصولات جانبی، استفاده از آن نیازمند کنترل دقیق و رعایت استانداردهای بهداشتی است. این روش به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی تأمین آب سالم در جهان شناخته می‌شود و می‌تواند در کنار سایر روش‌های تصفیه به حفظ سلامت جامعه کمک کند.